Trong thế giới các giống chó, Rottweiler luôn chiếm một vị trí đặc biệt. Với vẻ ngoài oai vệ, cơ bắp cuồn cuộn và ánh mắt đầy tự tin, chúng thường được biết đến như những người vệ sĩ đáng gờm. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài mạnh mẽ đó là một trái tim trung thành, một trí thông minh đáng nể và một tình cảm sâu sắc dành cho gia đình.
Bài viết này không chỉ đơn thuần mô tả một giống chó. Đây là một cẩm nang toàn diện, được đúc kết từ kinh nghiệm của các chuyên gia huấn luyện, bác sĩ thú y và những người chủ lâu năm. Chúng tôi sẽ đi sâu vào mọi khía cạnh của Rottweiler, từ nguồn gốc lịch sử, đặc điểm tính cách, cách chăm sóc, huấn luyện cho đến các vấn đề sức khỏe và lời khuyên quan trọng cho những ai đang cân nhắc sở hữu “người vệ sĩ” này. Mục tiêu của chúng tôi là cung cấp cho bạn kiến thức chuyên môn và đáng tin cậy nhất để trở thành một người chủ có trách nhiệm.
1. Nguồn Gốc và Lịch Sử Hào Hùng Của Chó Rottweiler
Để thực sự hiểu về Rottweiler, chúng ta cần quay ngược thời gian về thời kỳ La Mã cổ đại. Tổ tiên của chúng là những con chó Molossus, được quân đội La Mã sử dụng để chăn lùa gia súc và bảo vệ các doanh trại trong những cuộc chinh phạt châu Âu.
Khi quân đội La Mã tiến đến vùng đất mà ngày nay là miền nam nước Đức, những con chó này đã giao phối với chó bản địa. Thị trấn Rottweil đã trở thành một trung tâm thương mại gia súc sầm uất, và những con chó mạnh mẽ này được các tay đồ tể (metzger) sử dụng để kéo xe chở thịt và bảo vệ túi tiền của chủ khỏi kẻ cướp. Từ đó, chúng được gọi là Rottweiler Metzgerhund (chó của người bán thịt ở Rottweil).
Khi đường sắt phát triển, vai trò kéo xe của Rottweiler giảm dần và giống chó này gần như tuyệt chủng. May mắn thay, vào đầu thế kỷ 20, các nhà lai tạo tâm huyết ở Stuttgart đã nhận ra những phẩm chất vượt trội của chúng và thành lập các câu lạc bộ để bảo tồn và phát triển, định hình nên tiêu chuẩn của giống chó Rottweiler hiện đại mà chúng ta biết ngày nay.
2. Đặc Điểm Nhận Dạng Chuẩn của một Chú Chó Rottweiler
Một con Rottweiler thuần chủng sở hữu những đặc điểm ngoại hình rất đặc trưng, thể hiện sức mạnh và sự bền bỉ.
Ngoại Hình Oai Vệ
- Thân hình: Kích thước từ trung bình đến lớn, cơ bắp săn chắc, gọn gàng nhưng không hề nặng nề. Lưng thẳng, ngực rộng và sâu, tạo nên một dáng vẻ vững chãi.
- Kích thước:
- Chó đực cao từ 61-69 cm, nặng khoảng 50-60 kg.
- Chó cái cao từ 56-63 cm, nặng khoảng 35-48 kg.
- Đầu: Hộp sọ rộng, mõm to khỏe nhưng không quá dài hay quá ngắn. Trán hơi cong. Lực cắn của Rottweiler là một trong những giống chó mạnh nhất.
- Mắt: Hình hạnh nhân, màu nâu sẫm, thể hiện sự thông minh, tự tin và điềm tĩnh.
- Tai: Hình tam giác, kích thước trung bình, luôn cụp xuống và nằm sát hai bên má.
Bộ Lông và Màu Sắc Đặc Trưng
Rottweiler sở hữu bộ lông kép. Lớp lông ngoài ngắn, dày, cứng và ôm sát cơ thể. Lớp lông trong mềm hơn, có chức năng giữ nhiệt. Màu sắc luôn là đen tuyền với những mảng màu nâu đỏ (tan) hoặc màu gỉ sét (rust) được phân định rõ ràng ở các vị trí: trên mắt, mõm, cổ họng, ngực, bốn chân và dưới gốc đuôi. Bất kỳ màu sắc nào khác đều không được công nhận là thuần chủng.
3. Giải Mã Tính Cách Phức Tạp: Người Vệ Sĩ Điềm Tĩnh Hay “Cỗ Máy” Nguy Hiểm?
Đây là phần quan trọng và thường bị hiểu lầm nhất về Rottweiler. Tính cách của chúng là sự kết hợp của nhiều yếu tố, và môi trường sống, sự giáo dục của chủ nhân đóng vai trò quyết định.
- Trung thành và Tận tụy: Rottweiler cực kỳ gắn bó với gia đình chủ. Chúng coi việc bảo vệ “đàn” của mình là nhiệm vụ thiêng liêng. Sự trung thành này là tuyệt đối.
- Tự tin và Dũng cảm: Chúng không dễ bị hoảng sợ. Một con Rottweiler được xã hội hóa tốt sẽ tỏ ra điềm tĩnh, quan sát và chỉ hành động khi nhận thấy có mối đe dọa thực sự.
- Thông minh và Dễ huấn luyện: Rottweiler nằm trong top những giống chó thông minh nhất. Chúng học lệnh nhanh và thích được làm việc. Tuy nhiên, trí thông minh này cũng có nghĩa là chúng có thể trở nên bướng bỉnh nếu cảm thấy chủ nhân thiếu quyết đoán.
- Bản năng bảo vệ cao: Đây là con dao hai lưỡi. Bản năng này làm cho chúng trở thành người canh gác xuất sắc, nhưng nếu không được kiểm soát và định hướng đúng cách, nó có thể biến thành sự hung dữ hoặc quá mức bảo vệ.
Sự thật cần phải đối mặt: Một con Rottweiler không được xã hội hóa từ nhỏ, bị bỏ mặc, ngược đãi hoặc được nuôi bởi một người chủ yếu đuối, thiếu kinh nghiệm có thể trở nên nguy hiểm. Chúng cần một người lãnh đạo vững vàng, nhất quán và thấu hiểu.
4. Chăm Sóc và Nuôi Dưỡng Đúng Cách
Để một “viên kim cương thô” như Rottweiler tỏa sáng, việc chăm sóc và dinh dưỡng đóng vai trò nền tảng.
Chế Độ Dinh Dưỡng
Rottweiler là giống chó năng động, cần một chế độ ăn giàu năng lượng và protein chất lượng cao để phát triển cơ bắp.
- Chó con (Rottweiler puppy): Giai đoạn này cực kỳ quan trọng. Cần cung cấp thức ăn có tỷ lệ canxi/phốt pho cân bằng để tránh các vấn đề về xương khớp khi lớn lên. Tuyệt đối không cho ăn quá nhiều khiến chúng phát triển quá nhanh.
- Chó trưởng thành: Chế độ ăn nên chứa từ 22-26% protein. Nguồn protein tốt nhất đến từ thịt gà, bò, cá.
- Lưu ý: Chia bữa ăn thành 2-3 lần mỗi ngày thay vì một bữa lớn để giảm nguy cơ xoắn dạ dày (Bloat/GDV) – một tình trạng cấp cứu nguy hiểm ở các giống chó ngực sâu.
Vận Động và Giải Tỏa Năng Lượng
Rottweiler không phải là giống chó dành cho người lười biếng. Chúng cần được vận động hàng ngày để giải tỏa năng lượng và giữ tinh thần ổn định.
- Hoạt động cần thiết: Đi bộ dài (ít nhất 30-45 phút/lần, 2 lần/ngày), chạy bộ, chơi kéo co, bắt bóng.
- Kích thích trí não: Các bài tập tuân lệnh, trò chơi tìm đồ vật… sẽ giúp chúng không bị buồn chán và phá phách.
Chăm Sóc Lông và Vệ Sinh
Bộ lông của Rottweiler khá dễ chăm sóc. Chải lông mỗi tuần một lần để loại bỏ lông chết. Chúng chỉ cần tắm khi thực sự bẩn. Cần chú ý cắt móng chân, vệ sinh tai và răng miệng định kỳ để phòng ngừa các bệnh nhiễm trùng.
5. Huấn Luyện: Chìa Khóa Vàng Để Sở Hữu Một “Công Dân Chó” Mẫu Mực
Huấn luyện không phải là một lựa chọn, đó là một yêu cầu bắt buộc khi nuôi Rottweiler.
- Xã hội hóa từ sớm (Socialization): Đây là điều quan trọng nhất. Ngay từ khi còn là chó con (từ 3 đến 16 tuần tuổi), hãy cho chúng tiếp xúc với nhiều người, âm thanh, môi trường và các loài động vật khác một cách tích cực và có kiểm soát. Điều này giúp chúng lớn lên tự tin và không sợ hãi hay hung hăng vô cớ.
- Sự lãnh đạo nhất quán: Bạn phải là “con đầu đàn” (Alpha) một cách bình tĩnh và quyết đoán. Rottweiler cần biết vị trí của mình trong gia đình. Sự nhất quán trong các quy tắc là tối quan trọng.
- Phương pháp huấn luyện tích cực (Positive Reinforcement): Sử dụng phần thưởng (thức ăn, lời khen, đồ chơi) để khuyến khích hành vi tốt. Tránh các phương pháp trừng phạt tàn nhẫn vì nó có thể gây phản tác dụng, làm chúng trở nên sợ hãi hoặc hung dữ hơn.
- Các lệnh cơ bản: “Ngồi”, “Nằm”, “Ở yên”, “Đến đây” là những lệnh bắt buộc phải dạy và thực hành thường xuyên.
6. Các Vấn Đề Sức Khỏe Thường Gặp
Giống như nhiều giống chó thuần chủng khác, Rottweiler có nguy cơ mắc một số bệnh di truyền. Việc lựa chọn một nhà lai tạo uy tín, có thực hiện sàng lọc sức khỏe cho chó bố mẹ là cực kỳ quan trọng.
- Loạn sản xương hông và khuỷu tay (Hip & Elbow Dysplasia): Tình trạng khớp phát triển không bình thường, gây đau đớn và viêm khớp.
- Bệnh tim (Hẹp động mạch chủ dưới – SAS): Một bệnh tim di truyền phổ biến.
- Ung thư xương (Osteosarcoma): Rottweiler là một trong những giống chó có nguy cơ cao mắc loại ung thư ác tính này.
- Xoắn dạ dày (Bloat/GDV): Như đã đề cập, đây là tình trạng cấp cứu y tế.
- Các vấn đề về mắt: Entropion (mí mắt cuộn vào trong), Ectropion (mí mắt cuộn ra ngoài).
Tuổi thọ trung bình của Rottweiler là từ 9 đến 10 năm.
7. Giá Chó Rottweiler Tham Khảo
Một trong những yếu tố quan trọng mà người mua tiềm năng cần cân nhắc là chi phí để sở hữu một chú chó Rottweiler thuần chủng. Mức giá có sự chênh lệch rất lớn, phụ thuộc vào nguồn gốc, gia phả, giấy tờ và uy tín của trại giống. Dưới đây là bảng giá tham khảo trên thị trường Việt Nam hiện nay:
Chó Rottweiler sinh sản tại Việt Nam
Đây là phân khúc phổ biến nhất tại Việt Nam, được chia thành hai loại chính:
- Không có giấy VKA: Đây là những chú chó con được sinh ra từ bố mẹ thuần chủng nhưng không có giấy tờ chứng nhận của Hiệp hội Chó giống Việt Nam (VKA).
Mức giá: 8.000.000 – 15.000.000 VNĐ. - Có giấy VKA đầy đủ: Những chú chó này có nguồn gốc rõ ràng, chó bố mẹ được VKA công nhận, có gắn microchip và giấy tờ đầy đủ, đảm bảo về độ thuần chủng.
Mức giá: 15.000.000 – 25.000.000 VNĐ.
Chó Rottweiler nhập khẩu từ Thái Lan
Thái Lan có các trại nhân giống Rottweiler chất lượng cao, theo tiêu chuẩn quốc tế. Chó nhập từ Thái thường có ngoại hình và khung xương tốt hơn.
Mức giá: 25.000.000 – 40.000.000 VNĐ. Mức giá này thường đã bao gồm chi phí vận chuyển và giấy tờ nhập khẩu.
Chó Rottweiler nhập khẩu từ Châu Âu
Đây là phân khúc cao cấp nhất, thường được nhập từ các quốc gia là “cái nôi” của giống chó này như Đức, Serbia, Nga, Ý… Những chú chó này có gia phả “khủng”, thường có bố mẹ là nhà vô địch trong các cuộc thi Dogshow quốc tế.
Mức giá: Từ 60.000.000 VNĐ trở lên. Mức giá có thể lên tới vài trăm triệu đồng cho những cá thể đặc biệt xuất sắc, được nhập về để làm giống.
Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Giá
- Gia phả (Pedigree): Chó có bố mẹ, ông bà là nhà vô địch sẽ có giá cao hơn nhiều.
- Giấy tờ: Giấy VKA (Việt Nam) hay FCI (quốc tế) là bằng chứng xác thực về độ thuần chủng và nguồn gốc.
- Uy tín trại giống: Các trại chó lớn, có tâm, thực hiện đầy đủ các xét nghiệm sức khỏe cho chó bố mẹ sẽ có giá bán cao hơn, nhưng đi kèm với đó là sự đảm bảo về chất lượng.
- Ngoại hình và thần thái: Trong cùng một đàn, những chú chó con có ngoại hình nổi bật, thần thái tốt hơn thường được định giá cao hơn.
Lưu ý quan trọng: Bạn có thể thấy những nơi rao bán chó Rottweiler với giá chỉ vài triệu đồng. Đây thường là chó lai tạp hoặc chó không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về bệnh tật di truyền và vấn đề tính cách (như quá nhút nhát hoặc quá hung dữ). Kinh nghiệm từ các chuyên gia là: “Đừng ham rẻ”. Chi phí bạn tiết kiệm được khi mua ban đầu có thể sẽ không thấm vào đâu so với chi phí thú y và những rắc rối bạn phải đối mặt sau này. Hãy đầu tư vào một chú chó từ một nguồn uy tín để có một người bạn đồng hành khỏe mạnh và ổn định về tâm lý.
8. Bạn Có Phù Hợp Để Nuôi Chó Rottweiler Không?
Đây là câu hỏi quan trọng nhất bạn cần tự trả lời một cách trung thực.
Rottweiler phù hợp với bạn nếu:
- Bạn là người có kinh nghiệm nuôi các giống chó lớn, mạnh mẽ.
- Bạn có tính cách quyết đoán, kiên nhẫn và bình tĩnh.
- Bạn có thời gian để huấn luyện và cho chúng vận động hàng ngày.
- Bạn có không gian sống đủ rộng (nhà có sân vườn là lý tưởng).
- Bạn sẵn sàng đầu tư tài chính cho việc mua chó ban đầu, thức ăn chất lượng cao và chi phí thú y tiềm năng.
Bạn KHÔNG nên nuôi Rottweiler nếu:
- Đây là lần đầu tiên bạn nuôi chó.
- Bạn có tính cách thụ động, dễ dãi.
- Bạn quá bận rộn và không có thời gian dành cho chúng.
- Bạn sống trong một căn hộ nhỏ, không có không gian cho chó vận động.
- Bạn chỉ muốn có một con chó “ngầu” để thể hiện mà không hiểu trách nhiệm đi kèm.
Lời Kết
Chó Rottweiler là một giống chó tuyệt vời – thông minh, can đảm và vô cùng trung thành. Chúng không phải là quái vật như nhiều người lầm tưởng, nhưng cũng không phải là một “thú cưng” dễ dãi. Trong tay một người chủ am hiểu, có trách nhiệm và đầy tình yêu thương, Rottweiler sẽ trở thành một người bạn đồng hành, một người vệ sĩ tận tụy không gì sánh bằng. Quyết định sở hữu một chú chó Rottweiler là một cam kết lâu dài, đòi hỏi sự đầu tư nghiêm túc về thời gian, công sức và tài chính. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo bạn có thể mang lại cho chúng một cuộc sống tốt đẹp nhất, và chúng cũng sẽ đáp lại bạn bằng tất cả sự tận tụy của mình.
